Wat te doen in Rimburg: Het dorpje met een rijke geschiedenis

Ze noemen dit plekje ook wel het pareltje van Landgraaf en zodra jij Rimburg bezoekt, begrijp je al snel waarom. Het kleine dorpje Rimburg heeft een enorme geschiedenis waarbij het een belangrijke rol gespeeld heeft in o.a. de Romeinse tijd en de Tweede Wereldoorlog. Daar zijn nog steeds een aantal overblijfselen van te zien. Een idyllisch en authentiek dorpje met nog geen 1000 inwoners (waar ik er één van was), maar waar je gemakkelijk een dag kunt vertoeven. Hier lees je alles over de geschiedenis en wat je kunt doen in Rimburg.

Het dorpje Rimburg

Zoals hierboven beschreven staat, is Rimburg een een klein dorpje met circa 700 inwoners in de gemeente Landgraaf. Rimburg was tot het jaar 1886 een zelfstandige gemeente, maar is later onderdeel van de gemeente Ubach over Worms geworden, waarna het in 1982 samengevoegd is als gemeente Landgraaf. Door het dorpje stroomt de rivier de worm, die een belangrijke rol gespeeld heeft in zowel de Tweede Wereldoorlog als de tijd dat de Romeinen een grote nederzetting hier hadden. Rimburg grenst direct aan Duitsland, waarbij de Worm aan een kant de grens is. Het ligt ook in een dal, tussen twee bossen, waar je heerlijk kunt wandelen.

Geschiedenis van Rimburg

De meeste bezienswaardigheden hebben te maken met de geschiedenis van Rimburg. Het is dus belangrijk om duidelijk te hebben wat er allemaal gebeurt is in de afgelopen eeuwen.

Romeinse tijd

Rimburg is een eeuwenoud dorp en dat heeft het te danken aan de Romeinen. De Romeinen zagen Rimburg als een perfecte plaats met de rivier de Worm. Rimburg was een Romeinse nederzetting van betekenis. Romeins Rimburg ontstond rondom een houten knuppelbrug over de Worm. In Zuid-Limburg waren er drie Romeinse nederzettingen, namelijk in Maastricht, Heerlen en Rimburg en liggen allemaal langs de Romeinse straat de Via Belgica. In Rimburg zijn recent nog resten gevonden van een Romeins Straatdorp, waar allerlei ambachtslieden werkten. De winkels van deze ambachtslieden verkochten alles wat je nodig had voor een reis over de Via Belgica. Ook waren er een heiligdom, paardenstallen, werkplaatsen en herbergen. De helft van de restanten ligt nu op Duits grondgebied. In Rimburg zijn tekeningen gemaakt die je meenemen naar de tijd dat de Romeinen er leefden.

Middeleeuwen en Franse tijd

De middeleeuwen waren minder invloedrijk, maar het was toch een belangrijke tijd voor de rest van geschiedenis van Rimburg. Tijdens de middeleeuwen was Rimburg een heerlijkheid. Bij een heerlijkheid had één heer in eigen naam het gezag over een grondgebied. Hierdoor wordt Kasteel Rimburg in 1160 gebouwd bij de brug over de Worm. In 1778 werd Rimburg onderdeel van de Oostenrijkse Nederlanden. Kort daarna werd het ingelijfd bij Frankrijk tot dit in 1814 weer opgeheven werd en Rimburg opgesplitst werd in twee delen. Het westelijk stuk van de Worm werd onderdeel van de nieuwe provincie Limburg en de oostelijke kant van de Worm werd Duits grondgebied. Het kasteel werd dus eigendom van Duitsland.

Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft Rimburg een enorme rol gespeeld in de bevrijding van o.a. Aken. Rimburg was de plek waar de Geallieerden via de brug bij de Worm door de Westwall (of Siegfriedlinie) heenbraken (een reusachtige verdedigingslinie van Zwitserland tot aan de Nederlandse grens). Er is drie dagen enorm gevochten voordat de Worm overgestoken kon worden, waarbij het kasteel van Rimburg een belangrijk steunpunt was voor de Westwall. Door een ondergronds gangenstelsel in het kasteel wisten de Duitsers het gevecht een aantal dagen vol te houden tegen de Geallieerden tot Rimburg op 2 oktober 1944 bevrijd werd. Kort na de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel door Nederland geannexeerd tot het in 1963 weer in handen van de Duitsers kwam.

Overnachtinsgtip: Ben jij opzoek naar een leuke accommodatie in de buurt van Rimburg? Dan is dit prachtige hotel wellicht een optie. Het hotel staat bekend om uitstekende luxe en een heerlijk restaurant.

Wat te doen in Rimburg

1. De Kerk, brug en het Kasteel van Rimburg

Wil je een stukje geschiedenis van Rimburg bekijken? Dan moet je deze drie even bezoeken. De kerk is in de 18e eeuw gebouwd en ligt in het oude deel van Rimburg. De kerk is, voor een relatief klein dorp, best wel ruim. Als je alles wilt weten over de bouw, raamwerk of de binnenkant van de kerk, dan kun je hier een kijkje nemen.

Naast de kerk is direct de brug met de leuke schildpadden te vinden die de grens verbindt met de Duitsland. Voor veel wandelaars en fietsers is dit een leuke fotostop. Als je over de brug kijkt kun je nog een deel van de oude watermolen zien die, helaas, erg vervallen is. Op deze plek was er een houten knuppelbrug gemaakt door de Romeinen. Ook is dit de plek waar hevig gevochten is tijdens de tweede wereldoorlog. Tot slot is de brug ook de start van de lange afstandsroute VIA Belgica en de marathon VIA Belgica.

Tot slot ligt er nog het prachtige kasteel dat in de 12e eeuw gebouwd is. Dit is wel de eyecatcher van het dorp, maar ligt nu wel op Duits grondgebied. Hierboven las je al de geschiedenis rondom het kasteel. Het kasteel is een leuke stop om een foto te maken. Het is niet toegestaan om het kasteel te betreden. Er wonen veel mensen op dit terrein. In het er achtergelegen bos is een gebouwtje te vinden waar de voormalige eigenaren begraven waren. Door instortingsgevaar zijn de lijken verplaatst en is het een plek geworden waar sommige urbexers een plaatje komen schieten. Wees voorzichtig bij een bezoekje.

2. Bezoek een van de monumenten

Rimburg heeft heel wat monumenten en dat heeft het vooral te danken aan de Tweede Wereldoorlog. Zoals hierboven beschreven, is er een aantal dagen hard gevochten op de grens tussen Duitsland en Rimburg. Op deze plek is een Vredesmonument te vinden met in 8 verschillende talen op verticaal opgerichte planken de tekst “Weet die u de haat leert zal u niet verlossen”. Het monument (met aanvankelijk alleen de Nederlands- en Duitstalige teksten, later ook de anderstalige) is in 1969 opgericht door een Nederlandse en een Duitse jeugdgroep ter nagedachtenis aan de gruwelijke oorlogsperiode en als aansporing te werken aan een betere wereld.

Een ander monument is De Sint-Jozefkapel die opgericht is uit dankbaarheid voor de behouden terugkeer van de 21 Rimburgse jongens en mannen die in de meidagen van 1940 als dienstplichtig soldaat tegen de Duiters hebben gestreden. Het monument naast de Sint-Josef Kapel herdenkt de inwoners van de vroegere gemeente Ubach over Worms die zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog. Ook worden de soldaten van de verschillende nationaliteiten die sneuvelden in Ubach over Worms herdacht.

De dikke kei (overblijfsel uit de ijstijd) die dichtbij deze kapel (kijk bij de kapel even naar beneden) staat, werd als eerste idee gebruikt als oorlogsmonument. De Oud-Strijders wilden in eerste instantie de grote kei in het Rimburgerbos naar de markt in Rimburg transporteren. De bedoeling was om van de kei een oorlogsmonument te maken, maar dit bleek niet haalbaar Wil je de hele geschiedenis rondom de monumenten (Sint-Jozefkapel en de kei) lezen? Dan kun je hier meer informatie vinden.

3. Op zoek naar Romeinse overblijfselen

Dat de Romeinen een grote rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Rimburg is nu wel duidelijk. Er zijn nog een aantal overblijfselen van deze tijd die of nog zichtbaar zijn of in kaart gebracht zijn. Op de grens in Rimburg, is in de 1ste eeuw na Chr. een Romeinse vicus ontstaan. Dit is een nederzetting in een landelijk gebied. Het was een langgerekt dorp langs een oude Romeinse weg, met huizen en ateliers aan de straatkant. Tot in de 4e eeuw zullen hier mensen hebben gewoond. De archeologische bodemresten zijn van zo’n grote waarde dat de Nederlandse en Duitse overheid deze beschermd heeft als archeologisch Rijksmonument. Deze resten kun je dan ook niet fysiek zien, maar die zijn wel voor jou in kaart gebracht. Zo is de tekening op deze plek te zien met informatie.

Er zijn nog twee echt fysieke overblijfselen in Rimburg, waarvan eentje in handen is van mensen. Een ander is een overblijfsel van een graf of heiligdom. Eerst werd er gedacht dat deze steen een stuk van een mijlpaal uit de Romeinse tijd was. Deze steen is momenteel niet te beschouwen, maar wordt binnenkort teruggeplaatst in Rimburg. Een archeoloog wist te achterhalen dat dit stuk steen niet uit een mijlpaal kwam.

Tot slot ligt er nog een oud badhuis uit de Romeinse tijd net over de grens van Rimburg bij het Naherholungsgebiet. Het badhuis ligt in een prachtig gebied en het badhuis wordt gebruikt als speelplek voor kinderen.

Overnachtingstip: wil je in de buurt van Rimburg slapen. Hier slaap je bij een knus plekje waar je in de avond de ruimte hebt om te koken of even op de bank te hangen.

4. Wandel naar het Naherholungsgebiet of bezoek het Willy-Dohmen Park

Naast veel geschiedenis is Rimburg ook omringd in prachtige natuur. Vanuit Rimburg kun je heerlijk langs de Worm wandelen naar het Naherholungsgebiet waar ook het badhuis te vinden is. In het Naherholungsgebiet kun je een leuke middag met kinderen doorbrengen. Er ligt hier een leuke speelplaats voor kinderen, je kunt hier minigolven of een waterfiets nemen om over de prachtige vijver te drijven. Ook is er een restaurant waar je een heerlijk verkoelend drankje kunt nuttigen of een echte currywürst kunt proeven.

Er liggen een aantal meren en de rivier de worm is hier teruggebracht naar oude staat, waardoor het een heerlijk gebied is voor vogels. Een stukje doorlopen en je komt nog bij Slot Zweibrüggen waar je ook mooi kunt wandelen. Vanuit hier kun je naar de prachtige tuinen van het Willy Dohmen park (aanrader in de lente). Dit is een prachtige botanische tuin met ontzettend veel bloemen en vijvers.

5. Borrelen bij het leukste café van Landgraaf D’r Eck

Na bovenstaande activiteiten is een borreltje ook op zijn plaats. D’r Eck is ondertussen een begrip geworden in Parkstad en over de grens in Duitsland. Waar mijn opa en oma hier nog jarenlang het café gerund hebben in de 70’er jaren, is het nu in handen van twee hardwerkende enthousiaste eigenaren die een bezoek altijd bijzonder proberen te maken. Na het omtoveren van het terras en het pimpen van het café, kun je nu genieten van een drankje en een hapje bij een van de leukste terrassen van Landgraaf. De eigenaren zijn dol op speciaalbieren en dat zie je dan ook terug op de menukaart.

D’r Eck organiseert regelmatig leuke activiteiten (soms met andere bedrijven in de buurt). Zo is er regelmatig een wandelarrangement, pubquiz, thema-avonden of live muziek op het terras. Ook is de high-tea of high-beer een echte aanrader. Wil je meer info, kijk dan eens op de socials of op de website. In de winter is reserveren aan te raden, maar meestal kun je hier wel spontaan een plekje vinden.

6. Bekijk de prachtige omgeving vanaf de watertoren

Naast D’r Eck ligt er nog een brasserie in Rimburg. Een tijd geleden is het monument de watertoren omgetoverd tot attractie waar een brasserie bij gemaakt is. Bij een hapje of drankje heb je een prachtig uitzicht over de velden. Daarnaast kun je ook de watertoren bezoeken. In 1925 is de watertoren gebouwd voor de mijnbouw. Inmiddels is de watertoren gerenoveerd is het voor iedereen toegankelijk. Voor een klein bedrag kun je naar de top van de watertoren en genieten van het uitzicht over deze prachtige groene omgeving. De watertoren steekt uit boven de bossen van Rimburg met een hoogte van ongeveer 35 meter. Wil je meer info over deze attractie? Lees hier even verder.

7. Even terug in de tijd bij T’ Bakkes

T’ Bakkes is inmiddels ook een bekende plek geworden voor mensen in de omgeving. T’ Bakkes wordt gezien als een dorpsontmoetingsplek, maar inmiddels is T’ Bakkus een ontmoetingsplek geworden voor mensen uit heel Landgraaf. Direct langs de worm is een klein stenen huisje gemaakt waarin de 300 jaar oude deuren van de kapel van Rimburg terug te vinden zijn. Waar het begon met een klein plekje, is het nu uitgegroeid tot een grote plek waar zelf het graan verbouwd en geoogst wordt. In de grote bakoven kunnen hier wel 15 vlaaien op authentieke wijze gebakken worden. Ook wordt er vers brood gemaakt waar je een hapje van kunt proeven. Er is ook een bar om even een verkoelend drankje te nuttigen. Vaak speelt er ook een bandje. De eerste bakdag vindt meestal rond mei plaats en de laatste bakdag rond oktober. Dit is natuurlijk weersafhankelijk.

Overnachtingstip: met een aantal vrienden of het hele gezin op pad? Dan is deze prachtige woning misschien een optie voor jullie?

8. Maak een wandeling door de bossen bij Rimburg

Rimburg ligt in een dal tussen twee bossen. Een bos ligt in Rimburg en het andere bos ligt net over de grens bij Duitsland. Je kunt de twee bossen combineren of kiezen voor een leuke route door een van de twee bossen. Vanuit cafe D’r Eck kun je een wandeling starten en de route vervolgen door het bos richting de watertoren. Leuk voor een tussenstop voor een hapje of drankje. In de bossen zijn ook een aantal dingen te bewonderen. Zo zijn er regelmatig reeën te spotten. In het bos in Rimburg staat de Sint-Jozef Kapel, de watertoren, kun je langs de heks lopen op de Hoolgrub en staat er een mooie houten beeld bij het IVN gebouw dat dient als een openluchttheater.

Als je het Duitse bos bezoekt, kom je over de worm, langs de kerk en het kasteel. In het bos zelf vind je de oude begraafplaats van de kasteeleigenaren. Goed zoeken en je kunt nog een bunker vinden uit de tweede wereldoorlog die vrij dicht langs de weg ligt. Wil je deze zien ga dan voor het kasteel rechts af en direct waar het bos begint (voor het spoor) moet je even 10 meter door bos lopen en je bent er. Wees gewaarschuwd, deze bunker kan instorten, dus ga hier niet naar binnen.

9. Loop de lange afstandsroute of de marathon ‘Via Belgica’

Is wandelen door het Rimburgerbos te weinig uitdaging voor jou? Dan is de langeafstandsroute Via Belgica een uitstekende keuze. Vanuit de brug van Rimburg start de wandeling die je kunt verdelen over twee, drie of wel vier etappes. De Via Belgica was een Romeinse weg die vanuit Frankrijk tot aan Duitsland liep. Daarmee doorkruist het ook een stukje in Nederland. De weg komt binnen bij Maastricht en verlaat Nederland weer in Rimburg. Dit stukje is nu omgetoverd tot lange afstandswandeling. De route is goed aangegeven met bordjes waar ‘VIA’ op staat. De aanwezigheid van deze grote Romeinse weg heeft veel invloed gehad op het omringende gebied. Tijdens deze wandelroute beleef je Romeins Zuid-Limburg en zie je deze regio met heel andere ogen. Benieuwd naar andere mooie wandelgebieden in Zuid-Limburg? Lees hier dan eens verder.

Is dit niet voldoende uitdaging? Denk dan eens na om de VIA Belgica Marathon te rennen. De marathon kun je rennen in teams van twee of vier personen. Voor bedrijven is het zelf mogelijk om met 8 personen te rennen. Deze marathon heeft nogal hoogteverschil en is daardoor ook anders dan een normale marathon. Dit hoogteverschil begint al met een flinke helling in Rimburg. De start is bij de brug van Rimburg en loopt naar Maastricht.

Nog een leuk extraatje: Festival des Arts

In Rimburg wordt jaarlijks het Festival des Arts georganiseerd. Elke zomer komen alle kunstenaars en ontwerpers uit de omgeving naar Rimburg om hun producten te promoten. Op deze dag staan er door heel Rimburg kraampjes opgesteld waar je spulletjes kunt kopen. Vaak is er live-muziek bij D’r Eck of kun je een drankje drinken bij een leuk plekje langs de straat. Op de website van Festival des Arts kun je je ook aanmelden als verkoper of kijken wanneer het evenement plaatsvindt.